جزئیات توافق تبادلات برقی میان ایران و ترکیه

به گزارش روابط عمومی سندیکای صنعت برق ایران به نقل از راهبرد معاصر؛ هفته گذشته نشست اعضای اجلاس آستانه به میزبانی ایران با حضور رؤسای کشور ایران، ترکیه و روسیه به میزبانی تهران برگزار شد. ارتقای زیرساخت تبادل برق میان ایران و ترکیه یکی از مهم‌ترین توافقاتی بود که در سفر رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه به تهران با نظر مثبت دو کشور به دست آمد.
 
منصور سعیدی، رئیس کمیته صادرات سندیکا توافق برقی میان ایران و ترکیه را مثبت خواند و گفت: دیدگاه کلی مسئولان ایران و ترکیه این است که میان هر دو کشور ارتباطات در حوزه برق وجود داشته باشد و این رویکرد قابل تحسین است. مراودات در حوزه برق به لحاظ سیاسی و از نظر ارتباط میان دو کشور نوعی تجارت به شمار می‌رود و برای هر دو کشور دستاوردهای مهمی به همراه دارد.
وی افزود: علی اکبر محرابیان، وزیر نیرو اعلام کرد در زیرساخت تبادل برق خوی-باش‌قلعه با ترکیه توافق کردیم برای نخستین بار اتصال برق دو کشور به شیوه نوین «HVDC Back to Back» با توان ۶۰۰ مگاوات انجام شود؛ در حالی که در ایران خط HVDC وجود ندارد. این خط می‌تواند ظرفیت زیادی از برق را انتقال دهد، اما هزینه آن بالاست و حدود ۵ الی ۶ برابر خط AC هزینه دارد. با توجه به شرایط مالی وزارت نیرو در کشور، اگر چنین خطی بخواهد در کشور کشیده شود، نیاز به سرمایه بالایی دارد.
ترکیه ۴۰ درصد از تولیدات انرژی های تجدیدپذیر (زیست توده، زمین گرمایی، آبی و ...) را در اختیار دارد و مابقی برقی که از کشورهای دیگر وارد می‌کند برای صادرات است؛ لذا باید دقت شود ایران بازارهای هدف خود را از دست ندهد. 

سعیدی تصدی‌گری دولت در حوزه برق را ناپسند دانست و عنوان کرد: نکته مهم تفاهم‌نامه این است که تصدی‌گری تجارت برق به دولت واگذار شده و این از نظر من اشتباه است. دولت به عنوان حاکم و قانون‌گذار می‌تواند عمل کند، اما اینکه به عنوان تاجر به موضوع ورود داشته باشد، نادرست و بهتر است این موضوع به بخش خصوصی واگذار شود.

این کارشناس صنعت برق ادامه داد: ترکیه ۴۰ درصد از تولیدات انرژی‌های تجدیدپذیر (زیست توده، زمین گرمایی، آبی و ...) را در اختیار دارد و مابقی برقی که از کشورهای دیگر وارد می‌کند برای صادرات است؛ لذا باید دقت شود ایران بازارهای هدف خود را از دست ندهد.
 
سعیدی با بیان اینکه ایران در قرارداد برق با ترکیه باید مواظب باشد بازارهای صادراتی خود را از دست ندهد، افزود: ترکیه با اربیل عراق هم‌مرز است و این کشور در حال حاضر از ترکیه برق وارد می‌کند. ظرفیت ترکیه با احداث خط زیاد می‌شود و اگر ظرفیت برق ترکیه را بالا ببریم و ترکیه به سمت مصر و عراق برق صادر کند و بازار عراق را در دست بگیرد، سود حاصل از بازار عراق را از دست می‌دهیم.

وی افزود: ترکیه می‌خواهد برق ما را بگیرد و آن را به عراق صادر کند. این موضوع در تجارت برق مرسوم است و منابع درآمدی اصلی وزارت نیرو صادرات برق است، ولی موضوع این است که با این اقدام رقیب خودمان را قدرتمند می‌کنیم.
 
با تأکید بر اینکه در توافق نامه با ترکیه باید بازارهای هدف صادراتی محدود شوند تا به ایران لطمه تجاری وارد نشود، افزود: ترکیه به گرجستان، بلغارستان و یونان هم صادرات دارد، ولی اگر به عراق برق صادر کند، بازار ایران را خراب می کند. باید در توافقنامه با ترکیه بازارهای هدف را محدود می کردند؛ یعنی شرط تجارت برق با ترکیه این باشد که به عراق برق صادر نکند و ترکیه مازاد برق خود را به کشورهایی مانند بلغارستان صادر کند که ایران توانایی صادرات برق به آنها را ندارد.

وی تصریح کرد: انتظار می رود در تفاهم نامه ذکر شده باشد اگر ترکیه از ایران برق خریداری و به بلغارستان صادر می‌کند، ایران بایستی در این تجارت سهیم باشد و از خط برق ترکیه استفاده کند، به عنوان نمونه زمانی که تولید مازاد دارد، از خط ترکیه برق مازاد خود را به یونان و بلغارستان صادر کند.

در سه زمینه خدمات فنی  ومهندسی، آموزشی و کالا در بازار هدف کشورهای آفریقایی و کشورهای منطقه که بازارهای بکری دارند، می توان صادرات انجام داد
سعیدی با تمجید از توجه وزارتخانه های نیرو و امور خارجه به بخش خصوصی گفت: دولت سیزدهم به لحاظ دیپلماسی تجاری و اقتصادی خوب حرکت می کند. تیم اقتصادی صفری در وزارت امور خارجه و محرابیان در وزارت نیرو بسیار عالی عمل می کنند. نکته‌ای که وجود دارد، این است صادرات در زمینه برق، خدمات فنی و مهندسی و کالا فرمانده صادراتی نیاز دارد. اگر وزارت صادرات داشتیم و معاون صادراتی وجود داشت که همه وزرا از آن تبعیت می کردند، خوب بود.
 
سعیدی با بیان اینکه در زمینه تجهیزات برق و خدمات فنی و مهندسی در سال دست کم ۵ میلیارد دلار می توان صادرات داشت، افزود: در سه زمینه خدمات فنی  ومهندسی، آموزشی و کالا در بازار هدف کشورهای آفریقایی و کشورهای منطقه که بازارهای بکری دارند، می توان صادرات انجام داد.