سی و چهارمین جلسه هیات مدیره سندیکای صنعت برق ایران، پنجم آذر سال جاری با حضور آرش کردی مدیرعامل، حمیدرضا پیرپیران معاون هماهنگی توزیع، محمد اله‌داد معاون انتقال و تجارت خارجی و محمد علی‌اکبری مدیر روابط عمومی شرکت توانیر در محل سندیکا برگزار شد.
در ابتدای جلسه معاون پژوهش و برنامه‌ریزی سندیکا گزارشی از چالش‌ها و راهکار‌های توسعه شبکه برق ارائه داد. تحلیل فضای مالی صنعت برق ۱۴۰۱ بخشی از این گزارش بود که در آن مباحث مربوط به بودجه عمومی وزارت نیرو به تفکیک بخش‌ها، روند بودجه طرح‌های تملک دارایی سرمایه‌ای بخش برق، بودجه طرح‌های تملک دارایی سرمایه‌ای بخش برق و سرمایه‌گذاری در شبکه برق ارائه شد. در بخش بعدی گزارش اصلاح نظام مالی برق در جهت توسعه صنعت، اصلاح رژیم حقوقی و مقررات حاکم بر صنعت برق، توسعه ساخت داخل و دانش بنیان به عنوان راهبرد‌های توسعه صنعت برق مطرح شد.
در ادامه جلسه دبیر سندیکا تاکید کرد که قرارداد تیپ یکی از موضوعات کلیدی است و سندیکا سالها‌ست برای تیپ‌سازی قرارداد‌ها تلاش کرده است، طی سال‌های گذشته ابلاغیه‌هایی نیز در این خصوص برای شرکت‌های توزیع صادر شده، اما عملیاتی نشده یا اگر هم شده به صورت موردی بوده است لذا یکی از درخواست‌های سندیکا حل مشکل قرارداد‌ها و تیپ‌سازی آنهاست. تعریف پروژه، زمانبندی و نحوه تامین نقدینگی از سوی کارفرما نیز از موارد دیگری است که قرارداد‌های بی‌شماری را با مشکل مواجه کرده است. انتظار سندیکا از توانیر این است که به عنوان مجری سیاست‌های وزارت نیرو و در حالی که مدیران ۵۵ شرکت تابع توانیر به جای تصمیم‌گیری، موضوعات را احاله و یا فسخ می‌کنند، بخش خصوصی صنعت برق را که همیشه در صحنه حضور داشته است، از گیر تاریخی نجات دهد. توقع داریم نقش سندیکا در تصمیمات توانیر پررنگ باشد.
در ادامه جلسه با اشاره به مدیریت وزارت نیرو و توانیر در گذر از پیک ۱۴۰۱ تاکید شد که این نوع مدیریت در واقع موقتی و نوعی مُسکن بود، اگر ناترازی تولید و مصرف حل نشود، نباید امیدی به تامین برق و رفع بحران انرژی با ظرفیت تولید فعلی داشته باشیم. موضوع تجدیدپذیر‌ها نیز به ماده ۱۲ و تبصره ۱۴ گره خورده است که ۲۰۰ همت کسری دارد و اگر توجه جدی به آن نشود، چشم‌انداز توسعه تجدیدپذیر‌ها نگران‌کننده خواهد بود. ورود بخش خصوصی و مشارکت سرمایه‌گذاران در بخش تجدیدپذیر‌ها کلید خورده، اما متوقف مانده است.
در بخش بعدی جلسه تاکید شد که اگر اقتصاد برق اصلاح نشود، این صنعت زیرساختی نابود خواهد شد، وزارت نیرو باید دیدگاه مجلس و سازمان برنامه و بودجه را در خصوص اهمیت و ضرورت اصلاح اقتصاد برق روشن کند. بحث مطالبات، قرارداد تیپ و تهاتر از دیگر مشکلات صنعت برق هستند، مصوبه ۲۳ شهریور ۱۴۰۱ هیات وزیران در خصوص تعدیل در قرارداد‌ها دست وزارت نیرو را باز کرده است.
در ادامه جلسه مدیرعامل شرکت توانیر با اشاره به استفاده از منابع بند ط گفت: وصول کردن منابع این بند یکی از ام المصائب است و امکان پرداخت مطالبات فقط از این منبع امکانپذیر نیست. نگرانی ما از این است که این راهکار‌های موقت برای حل مشکلات صنعت برق تبدیل به سبک مدیریتی شده و همه را از حل ریشهای و زیربنایی مسائل بازدارد که این راه‌حل موقتی در نهایت به ضرر صنعت برق است. گاهی ارائه راهکاری برای عبور از یک مشکل، خللی در بخش دیگری از سیستم ایجاد می‌کند. شرط خروج از چرخه حل موقت مشکلات، داشتن نگاه جامع و کلان به موضوعات صنعت برق است، در این نگاه مسائل صنعت برق باید اولویت‌بندی شود، اگر این اولویت‌بندی صورت نگیرد، همه بخش‌ها دچار معضل شده و در کلافی گیر خواهیم کرد که خروج از آن کار بسیار سختی است.
مدیرعامل توانیر تصریح کرد: تنوع تصمیم‌گیری در صنعت برق به خصوص در مواقع بحرانی، بر پیچیدگی بحران دامن زده و منجر به تشدید آن شده است. راهکار اصلی و واقعی حل مشکلات صنعت برق، واقعی کردن قیمت برق و اصلاح اقتصاد این صنعت است، تا این موضوع حل نشود و راهکار‌های موقت ارائه شود، مشکلات پا بر خواهند بود یا به صورت موقتی و برای کوتاه مدت حل خواهند شد. خاموشی همزاد ماست و کوچکترین بی‌احتیاطی و انحراف در نحوه تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی منجر به خاموشی خواهد شد.
کردی در ادامه به نقش سندیکا اشاره کرد و گفت: سندیکا در کنار پیگیری مشکلات شرکت‌های عضو خود باید نگاه کلان به مسائل صنعت برق داشته باشد. ما برای مشکلات این صنعت چند راه‌حل داریم، اولین راه این است که در تشخیص اولویت‌ها دچار خطا نشویم، تشخیص اولویت وقتی که کمبود منابع و نقدینگی داریم، بسیار مهم است. وحدت رویه در تصمیم‌گیری‌های کلان نیز دارای اهمیت است. نکته سوم آگاه‌سازی و توجیه بازیگران صنعت برق از فضایی است که در آن تصمیم‌گیری صورت می‌گیرد. همچنین تمام ذینفعان و اثرگذاران خارج از صنعت برق نیز باید نسبت به مسائل آگاه شوند. در واقع همه باید در این مسیر همراه باشیم.