ایران با منابع خود در عراق چه کند؟

حمیدرضا صالحی، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران و رئیس کمیسیون انرژی اتاق ایران عنوان کرد که عراق در صدور ویزا برای اتباع ایرانی به شدت عقب‌نشینی کرده و بسیاری از رفت و آمدها قطع شده است که این اقدام، فعالیت‌‌های اقتصادی دو کشور را تحت تاثیر قرار ‌می‌دهد.

دولت آمریکا در حالی معافیت صادرات برق ایران به عراق را ۴۵ روز دیگر تمدید کرده که ظاهرا ایران هنوز نتوانسته است مابه‌ازایی در قبال صادرات انرژی به این کشور دریافت کند. حدود‌‌ دو ماه پیش بود که رئیس‌کل بانک مرکزی ایران در جریان سفر به بغداد از توافق با مقامات بلندپایه عراقی درخصوص آزاد کردن منابع مالی ایران در این کشور خبر داد و‌‌ البته هنوز مشخص نیست که آیا این منابع آزاد شده باشد.

رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران بر این باور است که اگر بخش خصوصی ‌می‌توانست نقش فعالی در صادرات انرژی به عراق داشته باشد با محدودیت‌‌های تحریمی مواجه نبود و ‌می‌توانست پول برق را به کشور بازگرداند.

حمیدرضا صالحی در گفت‌وگو با روابط عمومی اتاق تهران گفت: صادرات انرژی به دلایل مختلف در دست دولت است و شاید اگر این صادرات توسط بخش خصوصی انجام ‌می‌گرفت، ما ‌می‌توانستیم منابع حاصل از صادرات انرژی را به کشور بازگردانیم. اما به دلیل آنکه این‌‌ صادرات در دست دولت است و دولت نیز در تحریم به سر ‌می‌برد، احتمالا عراقی‌‌ها هم از این فرصت استفاده کرده و‌‌ در ازای واردات انرژی از ایران پول آن را نمی‌پردازند. ظاهرا این منابع در حسابی به نام ایران ذخیره ‌می‌شود اما عراق به دلایل مختلف از جمله تحریم یا نپیوستن ایران به اف‌اِی‌تی‌اف از پرداخت آن طفره ‌می‌رود. بخش از این منابع مربوط به صادرات گاز است و بخشی از آن به صادرات برق اختصاص دارد.‌‌

 او افزود: به هر حال اگر دیپلماسی انرژی و عمو‌می ‌ایران قوی باشد، ‌می‌تواند از موضع قدرت، منابع خود را دریافت کرده یا این منابع را به فرصت‌‌های جدیدی‌‌ برای درآمدزایی تبدیل کند. بنابراین، تحقق این امر به دیپلماسی قوی‌تری نیاز دارد. اگرچه، شنیده شده است که ایران هم برنامه‌‌هایی دارد که بتواند در ازای بدعهدی عراق در پرداخت مابه‌ازای صادرات انرژی، این صادرات را قطع کند. اما فارغ از این تصمیمات مقطعی، لازم است سطح روابط استراتژیک ایران با عراق ارتقا پیدا کند. ما اکنون شاهد این هستیم که عراق در صدور ویزا برای اتباع ایرانی به شدت عقب‌نشینی کرده و بسیاری از رفت و آمدها قطع شده و مشابه قبل نیست. کاهش رفت و آمد‌‌ها نیز روی فعالیت‌‌های اقتصادی ما اثر ‌می‌گذارد. از این رو،‌‌ به نظر ‌می‌رسد باید روابط استراتژیک ایران با عراق تقویت شده و افزایش مبادلات اقتصادی محور این رویکرد باشد.

او با بیان اینکه رویکرد ایران به بازارهای منطقه باید مبتنی بر ایجاد پایگاه و حتی سرمایه‌گذاری باشد، ادامه داد: در عراق زیرساختی در حوزه برق‌‌ وجود ندارد و این کشور به خدمات فنی مهندسی، خرید تجهیزات و محصولات و مهندسی مشاور در انجام پروژه‌‌ها نیاز دارد و همه این موارد ‌می‌تواند از ایران تامین شود. برآوردها نشان ‌می‌دهد که یک بازار 10 تا 20 میلیارد دلاری در عراق وجود دارد. بنابراین لازم است برای‌‌ تصاحب بازار این کشور، برنامه‌ریزی بلندمدتی صورت گیرد و حتی منابعی که ایران در این کشور دارد، صرف سرمایه‌گذاری شود. به طوری که کشور ما صاحب نیروگاه و شرکت‌‌های توزیع برق در این کشور شده و از این طریق درآمدزایی مادام‌العمر برای ایران حاصل شود. از طریق این پیوندهای استراتژیک بزرگ در حوزه انرژی نقش و حضور ما در عراق پر رنگ خواهد شد.‌‌ به نحوی که هیچ کشوری نتواند جای ما را در عراق بگیرد.

 او با بیان اینکه باید در عراق سرمایه‌گذاری کرده و حضور نیروهای متخصص خود را در این کشور افزایش دهیم، ادامه داد: اکنون ایران حتی یک دفتر اقتصادی در عراق که دارای درآمد‌‌های نفتی است ندارد، در حالی که در سوریه یک دفتر تجاری ایجاد شده است.